بررسی تاثیر ال-کارنیتین بر بقاء، عملکرد، آپوپتوز و کلیرانس پلاکت کنسانتره در طول مدت نگهداری در شرایط بانک خون در in vitro

مقدمه: پلاکت ها در طول مدت نگهداری، دچار تغییرات بیوشیمیایی، ساختاری و مرفولوژیک می گردند که اصطلاحا به آن آسیب ذخیره پلاکتی psl (platelet storage lesion) می گویند. آسیب ذخیره پلاکتی می تواند سبب اختلال در عملکرد و متابولیزم پلاکت گردد که نهایتا می تواند منجر به کاهش بقاء و کیفیت پلاکت ها قبل از تزریق به نیازمندان پلاکت گردد و می تواند درکاهش اثر بخشی تزریق پلاکت تاثیر گذارد. هدف: ما در این تحقیق به مطالعه اثر ال-کارنیتین بر روی حفظ متابولیزم، عملکرد و بقاء پلاکت پرداختیم. همچنین به تاثیر این ماده بر روی آپوپتوز و کلیرانس پلاکت ها در طول مدت نگهداری آنها پرداخته شد. روش ها: در این تحقیق از پلاکت هایی که به روش prp (platelet rich plasma) در سازمان انتقال خون ایران تهیه شده بود استفاده شد. به همین منظور 10 کیسه پلاکت کنسانتره تهیه شده از اهدا کنندگان خون در حضور ال-کارنیتین به عنوان گروه مورد و پلاکت های فاقد ال-کارنیتین به عنوان گروه شاهد استفاده گردید و مطالعات مربوطه انجام گرفت. بدین منظور 15 میلی مول ازغلظت ال-کارنیتین به کیسه های پلاکت کنسانتره در شرایط استریل تزریق گردید و پارامترهای متابولیک با اندازه گیری غلظت گلوکز، غلظت لاکتات، فعالیت آنزیم لاکتات دهیدروژناز و غلظت atp داخل سلولی در هر دو گروه مورد و شاهد بررسی گردید و نتایج بدست آمده با یکدیگر مقایسه شد. عملکرد پلاکت ها با استفاده از آزمایش تجمع پلاکتی در پاسخ به آگونیست درهر دو گروه بررسی گردید و بقاء پلاکت ها نیز در طول مدت نگهداری با استفاده از آزمایش mtt مورد ارزیابی قرار گرفت. در ارتباط با اثر ال-کارنیتین بر روی آپوپتوز پلاکت ها، به بررسی پتانسیل غشاء میتوکندری، میزان فسفاتیدیل سرین بر روی سطح غشاء به روش فلوسایتومتری، اندازه گیری کاسپاز 3 فعال به روش الایزا و اندازه گیری و بررسی سیتوکروم c به روش وسترن بلات در هر دو گروه پلاکت در طول مدت نگهداری پرداخته شد. فاگوسیتوز پلاکت ها نیز با استفاده از مواجه پلاکت ها با سلول های رده منوسیتی thp-1 (مدل فاگوسیتوز پلاکت) به روش فلوسایتومتری بررسی گردید. یافته ها: نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که غلظت لاکتات و همچنین مصرف گلوکز در پلاکت های تیمار شده با ال-کارنیتین به مراتب نسبت به گروه شاهد کاهش بیشتری را نشان می داد که از نظر آماری معنی دار بود. فعالیت آنزیم لاکتات دهیدروژناز نیز در گروه پلاکت های تیمار با ال-کارنیتین نسبت به گروه شاهد بخصوص در روزهای 2 و 5 نگهداری پلاکت افزایش کمتری داشت و از نظر آماری معنی دار بود. عملکرد پلاکت های تیمار با ال-کارنیتین در مقایسه با گروه شاهد بهتر حفظ شده بود که از نظر آماری معنی دار بود. پلاکت های تیمار شده با ال-کارنیتین از بقاء بیشتری نسبت به گروه شاهد برخوردار بودند که از نظر اماری معنی دار بود. در نهایت بر طبق نتایج بدست آمده نشان داده شد که پتانسیل غشاء میتوکندری در پلاکت های تیمار شده با ال-کارنیتین از افزایش بیشتری نسبت به گروه شاهد در طول مدت نگهداری برخوردار می باشد. همچنین میزان فسفاتیدیل سرین و کاسپاز 3 فعال نیز در پلاکت های تیمار شده با ال-کارنیتین نسبت به گروه شاهد افزایش کمتری را در طول مدت نگهداری نشان می داد که از نظر آماری معنی دار بود. میزان سیتوکرومc سیتوزولی نیز در پلاکت های تیمار شده با ال-کارنیتین از افزایش کمتری نسبت به گروه شاهد در طول مدت نگهداری برخوردار بود که از نظر آماری معنی دار بود. نتیجه گیری: با بررسی نتایج بدست آمده از این تحقیق به نظر می رسد، ال-کارنیتین می تواند با تاثیر خود بر روی متابولیزم، عملکرد و بقاء پلاکت ها در طول مدت نگهداری سبب حفظ و ارتقاء کیفیت آنها گردد. همچنین ال-کارنیتین می تواند دارای اثر محافظتی در مقابل آپوپتوز در پلاکت ها در طول مدت نگهداری بوده و در کاهش آسیب ذخیره پلاکتی در طول مدت نگهداری موثر باشد. به همین منظور به نظر می رسد که بتوان از ال-کارنیتین به عنوان ماده افزودنی به پلاکت ها جهت جلوگیری و کاهش آسیب ذخیره پلاکتی استفاده نمود و بتوان با استفاده از این ماده باعث ارتقاء کیفیت پلاکت ها در طول مدت نگهداری قبل از تزریق آنها به بیماران نیازمند پلاکت گردید.